NasNico

It's in Dutch and about SOUND & VISION

The Day The Music Died

Ik behoor tot het uitstervende ras dat toeleeft naar 31 augustus 2024. Een datum die mij als radioliefhebber – alweer 5ó jaar geleden|slik – in het geheugen staat gegrift. Radio Veronica, een toen nog illegale maar immens populaire zeezender, moest die historische dag onder grote politieke druk de uitzendingen staken.

Ouwelullenzender Radio 5 staat in alle de programma’s die dag uitvoerig stil bij de zeezenders van weleer. Noordzee, Veronica, Caroline, Mi Amigo: tussen 06.00 en 18.00 uur worden herinneringen opgehaald.
Met name Veronica schudde het radiolandschap op met de introductie van horizontale programmering (dezelfde stemmen op vaste uren) en natuurlijk met de komst van een wekelijkse hitparade. De Veronica Top 40. We kunnen tegenwoordig niet meer zonder lijstjes.

Meisje vol geplakt met ‘Radio Veronica’ stickers tijdens een demonstratie op Binnenhof voor behoud van de radiozender (piraat). 28-6-1973
Collectie NA/Anefo/Fotograaf onbekend

Opa vertelt: Het was de toenmalige CRM-minister Harrie van Doorn die zich liet belobby’en door de machtige omroepzuilen in Hilversum om een einde te maken aan de succesvolle radiozenders. Een gigantische demonstratie met naar schatting 150.000 deelnemers kon het tij niet meer keren. (zie foto hierboven)

Het was de allereerste demonstratie waar ik als toen 15-jarige in meeliep.

Het legendarische zendschip van Veronica ligt nog altijd aan de NDSM-Pier in Amsterdam-Noord. Op het schip vindt op 31 augustus een reünie plaats. Vanaf 12.00 uur zal Radio 192 de uitzendingen vanaf de legendarische Norderney verrichten. Radiolegendes als Tineke, Ad Bouman, Leo van der Goot, Erik de Zwart en Rob Stenders zullen in de uitzendingen hun verhaal vertellen.

Voor het tijdsbeeld: Dít waren de meest verkochte 45 rpm-singles in dat allerlaatste weekend van Radio Veronica.

top-40-1974-wk-35


Op zaterdag 31 augustus kun je bij Beeld & Geluid op exact hetzelfde moment als 50 jaar geleden de laatste uitzending vanaf zee terugluisteren.
Voor wie daar niet bij kan zijn: hier is dat laatste uur:

Cocaïne verdween uit de Cola

Wist ik niet: Toen apotheker dr. John Stith Pemberton Coca-Cola in 1885 uitvond, gebruikte hij cocaïne als een van de hoofdingrediënten. Dit kwam van een extract van de coca-bladeren, wat de “Coca” in de naam verklaart. Het drankje bevatte circa 9 mg per glas. Ter vergelijking: een lijntje cocaïne bevat meestal zo’n 50 mg.

Charles Blount, Creative Commons

In 1901 begon Asa Candler, zakenpartner van uitvinder Pemberton, met het aanpassen van de formule van Coca-Cola om de cocaïne te verwijderen. Nieuwe inzichten maakten dat cocaïne een slechte naam kreeg. Tegen 1903 was de cocaïne grotendeels uit de formule gehaald en vervangen door suiker en cafeïne. Tegen 1929 was het proces van de-cocaïnisering van coca bladeren geperfectioneerd, waardoor Coca-Cola volledig vrij was van cocaïne. complete artikel

Onze mooiste badplaats

De mooiste badplaats van de lage landen is volgens een artikel in EW Magazine De Haan. Het is er één en al discretie wat de klok slaat. In de magnifieke huizen aan de kronkelende wegen van de Concessie vlak bij het brede zandstrand vieren al generaties lang welvarende Walen, Vlamingen, Noord-Fransen én Nederlanders vakantie. En ze laten elkaar met rust. De grandeur van villawijk de Concessie is ongeëvenaard.

Foto: Marc Ryckaert. Wikimedia Commons

De Vlaamse Noordzeekust is niet lang. Van Knokke naar De Panne is het 65 kilometer. Twee uurtjes op de racefiets. Zeeland alleen al heeft 650 kilometer kust. Nederland is niet ruim bedeeld met mooie kustplaatsen, maar de Belgen hebben er echt een potje van gemaakt. Na de Tweede Wereldoorlog is vrijwel alles wat grandeur en historie uitstraalde, vervangen door brute, grauwe hoogbouw.

Zo niet De Haan. Dit stadje van onverzettelijke Vlamingen op nog geen 20 kilometer van Brugge biedt al 45 jaar koppig weerstand tegen opdringerige projectontwikkelaars, zwakke bestuurders en geldbeluste huiseigenaren. De Haan (5.200 inwoners) is daardoor ontegenzeggelijk de mooiste badplaats aan de continentale kant van de Noordzee. complete artikel

Indisch verdriet

Ik ben groot geworden met Wieteke van Dort. En jeugdhelden, die blijf je trouw. Op latere leeftijd streek ik ook neer in haar Den Haag, de hoofdstad van Indische Nederlanders. Diezelfde stad die ooit zo mooi door Van Dort alsvolgt werd bezongen:

We kunnen hier heus wel Indisch eten thuis klaarmaken
Sambal goreng telor lontong tahoe pecis
Alleen de buren hebben het niet zo graag

En we kunnen hier ook heus wel tropische planten kopen
Zoals bijvoorbeeld kembang sepatoe
Dat noemen ze hier hiBIScus
En allerlei varens, canna′s, gerbera’s, orchideeën
Maar het staat hier in de huiskamer toch heel anders
Dan daar in de vrije natuur ja

Ach kassian het is voorbij
Kassian het is voorbij
Den Haag, Den Haag
de weduwe van Indië ben jij

Het zijn passages uit het weemoedige ‘Arm Den Haag‘ die Wieteke van Dort zong in haar rol als de Indische Tante Lien. Als je ziet hoe de huidige ‘woke-generatie’ de Zwarte Pieten-discussie de voorbije jaren naar een kookpunt bracht, is het nog maar de vraag of Van Dort anno 2024 bij de omroepbazen nog kans had gemaakt met zo’n stereotyperende creatie als die van Tante Lien.

Het waren andere tijden. Direct na de eerste aflevering van de Late Late Lien Show kwamen bij de VARA 3000 brieven binnen.

Vooral van Nederlanders met Indische roots. Zij hadden veel waardering voor haar liedjes en verhalen over die periode.

Vanwege het grote succes besloot Van Dort ook weer op te gaan treden.

Tante Lien was een graag geziene gast bij oud-militairen, op Pasar Malams (Indische markten) en op Indische feestavonden. Het typetje was zelfs in Indonesië populair. Daar deed een deelnemer aan Indonesia Got Talent verkleed als Tante Lien mee met een van haar bekendste nummers, ‘Geef mij maar nasi goreng’.

Hit in Indonesië
Als je een kijkje op YouTube neemt, zie je pas hoe ongekend populair dat nummer van Wieteke van Dort in het hedendaagse Indonesië nog altijd is, gezongen door lokale jongeren in een meestal onherkenbaar soort Nederlands.

De beste ‘cover’ die ik tegenkwam is van het Indonesiche jazztrio NonaRia, wat staat voor ‘vrolijke dames’. Ze speelden ‘Geef mij maar Nasi Goreng‘ van Wieteke van Dort in de toko, annex boekwinkel, annex koffieshop ‘Kios Ojo Keos’ in Djakarta. Na de eerste noten gaat er direct een golf van herkenning door de krappe ruimte. ‘Do you know it?!’, vraagt zangeres Nesia Medyanti Ardi.
Wieteke van Dort verliet haar geboorteland noodgedwongen als 14-jarig meisje. Gelukkig schallen haar liedjes daar 67 jaar later nog altijd vrolijk rond.

Van Doe Maar en terug

Toen muzikant Henny Vrienten in 2022 overleed was Leo Oldenburger al bezig met zijn biografie. Daarvoor sprak hij met muzikanten die met hem werkten.

Soms lijkt het wel alsof Doe Maar slechts een korte anomalie was in het leven van Henny Vrienten. De zanger en bassist van de Nederlandstalige ska- en reggaegroep die in de jaren tachtig ongekend populair was, zat het liefst alleen in zijn huisstudio liedjes op te nemen. Niet in de schijnwerpers, maar juist in een dienende rol.

Fragment uit boekenrecensie NRC Handelsblad

‘Ik zie ‘Doe Maar’ nog steeds als een onderbreking in mijn leven’, zei Vrienten later in een interview. ‘Daarvoor was ik een redelijke einzelgänger. En sinds die tijd ben ik ook weer alleen.’

Ook na de Doe Maar-gekte ben ik Henny Vrienten blijven volgen en beschouw ik zijn latere werk als het beste wat de Nederlandstalige popmuziek ooit is overkomen. Onverteerbaar feit: geen enkele van zijn laatste soloplaten – het drieluik ‘En Toch’, ‘Alles Is Anders’, ‘Tussen De Regels’ – stond ook maar één week in de Nederlandse Album Top 100.
Ter illustratie van die laatste: ‘Museum van weemoed en gemis‘. De titel alleen al! Die prachtige koortjes!!

Vóór Doe Maar
Naar aanleiding van de biografie van Leo Oldenburger verdiepte ik me de voorbij dagen ook in diezelfde Henny Vrienten van vóór Doe Maar. Het boek schetst een beeld van een getalenteerde en gedreven muzikant uit Tilburg die aanvankelijk weinig succes had als solo-artiest onder namen als ‘Paul Santos’ en ‘Rudy Carmichael’. Hij verdiende de kost als liedjesschrijver voor de destijds nog succesvolle Volendamse groep The Cats en Frank & Mirella. De eerste keer dat een compositie van Henny Vrienten in de Top 40 belandde was twee jaar vóór de eerste successen van Doe Maar. Daarin verloochende de Brabander zijn Tilburgse roots niet, want de allereerste hit scoorde Vrienten met ‘Jodelodelodelodelohitie’, een carnavalshit (!) van De Twee Pinten.

Achtereenvolgens: van het enige Paul Santos-album het nummer ‘Sweet Wine’ dat Vrienten schreef voor een kerstalbum van The Cats, zijn geflopte single ‘Little Yellow Shop’, uitgebracht onder de naam Ruby Carmichael én zijn eerste Top 40 hit, geschreven voor de Twee Pinten.

Na omzwervingen via ‘Sammie America’s Gasphetti’ en bandjes als ‘Les Cruches’, sloot Henny zich aan bij The Rumbones. Een gelegenheidsformatie die in 1977 maar een paar maanden tourde. Daarin speelden ook Piet Dekker, Joost Belinfante én Ernst Jansz mee, de latere bandleden van Doe Maar.

VPRO-radio – immer alert – is er als de kippen bij en registreerde in De Troll (Hoorn) op 11 november 1977 feitelijk de geboorte van Doe Maar.

De pakkende reggae, waarmee de groep jaren later furore maakte is hierin al goed terug te horen.

Paul & John: de ontmoeting

De eerste ontmoeting tussen John Lennon en Paul McCartney vond vandaag op de kop af 57 jaar geleden plaats, op 6 juli 1957. Voor Beatles fanaten is dát dus ook een jubileumdatum om bij stil te staan. Het gebeurde tijdens een tuinfeest van de St. Peter’s Church in Woolton, Liverpool.

John Lennon trad die dag op met zijn skiffle-band, The Quarrymen. Ze speelden op een geïmproviseerd podium in een veld achter de kerk. Paul McCartney, toen 15 jaar oud, werd naar het evenement gebracht door zijn vriend Ivan Vaughan, die ook een vriend van Lennon was. Vaughan introduceerde McCartney aan Lennon en de rest van de band na hun optreden.

Geloof het of niet, maar er bestaat zelfs nog een audio-opname van dat tuinfeest in Woolton (1957). De geluidskwaliteit is erbarmelijk, maar je hoort duidelijk de stem van de toen nog piepjonge John Lennon.

Tijdens hun eerste ontmoeting speelde McCartney een aantal nummers voor Lennon, waaronder “Twenty Flight Rock” van Eddie Cochran, “Be-Bop-A-Lula” van Gene Vincent, en een medley van Little Richards nummers. McCartney demonstreerde ook hoe je een gitaar moest stemmen, iets wat Lennon nog niet volledig beheerste.

Lennon was onder de indruk van McCartney’s muzikale vaardigheden en zijn vermogen om liedjes te spelen en te zingen. Je zou kunnen zeggen dat die ontmoeting, 57 jaar geleden, feitelijk een keerpunt veroorzaakte in de geschiedenis van de popmuziek. complete artikel

Astroporno

De nieuwe James Webb-telescoop laat weer eens zien waartoe hij in staat is met spectaculaire beelden van de Pillars of Creation. Astronomen hebben foto’s van James Webb en van de Hubble-telescoop nu gecombineerd tot een video waarin het lijkt alsof je tussen de pilaren door vliegt.

De Pillars of Creation zijn grote pilaren op zo’n 5700 lichtjaar van de aarde. Ze bestaan grotendeels uit koele moleculaire waterstof en gewoon stof. De vingerachtige uitsteeksels zijn groter dan ons zonnestelsel. De totale massa van de drie pilaren wordt geschat op zo’n 200 keer de massa van de zon. De grootste pijler is drie lichtjaar lang. De naam verwijst naar de vele sterren die er ontstaan. complete artikel

Tóch blijft de radio populair

Spotify, podcasts en luisterboeken: de concurrentie is groot, maar de radio houdt stand. Nederlanders besteden nog altijd ruimschoots 66%, ofwel tweederde van de totale luistertijd aan radio-uitzendingen, al moet die radio het wel van een ouder publiek hebben.

Het is wel de vraag hoe lang de dominantie van de radio nog voortduurt. Het medium is namelijk vooral onder oudere generaties populair. De gemiddelde radioluisteraar is 52 jaar, terwijl de gemiddelde gebruiker van streamingdiensten 35 jaar is.
Hoewel de laatste jaren meer Nederlanders de podcast als medium hebben ontdekt, besteden zij daaraan gemiddeld slechts ongeveer 3 procent van hun ‘luistertijd’, blijkt uit het onderzoek van NMO. complete artikel

Pagina 3 van 98

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema door Anders Norén